THỜI PHỤC HƯNG - CHÍNH NGỌ
"Trí tuệ được trả tự do bay nhảy khoái hoạt trên mọi lĩnh vực ngoại trừ khoa học; sự hồ hởi sôi nổi lúc bấy giờ khó mà hòa hợp với kỷ luật thực nghiệm và nghiên cứu kiên nhẫn; điều đó sẽ đến trong hệ quả có tính xây dựng của cuộc giải phóng. Trong khi đó, giữa những người có học thức với nhau, lòng mộ đạo đã nhường chỗ cho sự sùng bái trí tuệ và thiên tài; niềm tin vào sự bất tử đã bị giảm thiểu thành cuộc truy cầu danh vọng trường cửu. Những quan niệm ngoại giáo như Vận mệnh, Nghiệp quả, và Tự nhiên đã lấn lướt ý niệm về Thiên Chúa của người Kitô. Một cái giá đã phải trả cho tất cả việc này. Sự trao quyền hạn to lớn cho tâm trí đã vô hiệu hóa uy quyền trừng phạt siêu nhiên của luân lý, và chưa có cái gì được tìm thấy để thay thế chúng một cách hiệu quả. Hệ lụy là sự khước từ tiết chế, là sự hoành hành của bốc đồng và ham muốn, là không khí ngút trời trụy lạc mà lịch sử chưa từng biết tới từ khi những nhà ngụy biện đập tan những thần thoại, giải phóng tâm trí, và buông lỏng cương thường đạo lý, của người Hy Lạp cổ đại."
(Trang 242)
Tác giả: Will Durant (từ Phần I đến Phần VI); Will & Ariel Durant (từ Phần VII đến Phần XI)
Tác giả: Will Durant
