Lịch sử khoa học có thể được trình bày như một chuỗi những cuộc điều chỉnh về hình ảnh mà con người đã tự tạo ra về thế giới và về bản thân mình. Ở đây, Sigmund Freud giải thích những phản kháng mà con người từng đưa ra nhằm chống lại một số khám phá khoa học...

Do đó, những vấn đề chính đối với giới sử gia khoa học là: con người đã đặt ra loại câu hỏi nào, vào thời điểm cụ thể nào, về thế giới tự nhiên?...

Đúng là các giả thuyết khác nhau mà người hiện đại nghĩ ra để giải thích hệ thống thế giới đều đã được người xưa tưởng tượng ra trước; và nếu chúng ta coi như, trong loại giả thuyết này, những cái có vẻ là thực đều có khả năng hiện ra một cách khá tự nhiên trong tâm trí...

Ở đây, tôi chỉ muốn cân nhắc chương trình của một bộ môn lịch sử khoa học toàn diện, với giả định rằng nó là hoàn toàn khả thi. Một bộ môn như thế phải bao gồm vừa phần lịch sử tổng quát, vừa phần lịch sử chuyên biệt...

Tự họ, các học giả phân biệt lịch sử phát triển của môn học mà họ theo đuổi với công việc họ đang làm để đưa nó tới những bước phát triển mới. Sự phân biệt này là một trong nhiều hệ quả của sự chuyên môn hóa. Ở các học giả của thế kỷ thứ XVII và XVIII – ít chuyên môn hơn, nhưng không kém văn hóa hơn...

Như vậy, tôi trở về nguồn cội của từng Khoa học hay từng Kỹ thuật đặc thù, và không rời bỏ trình tự thời gian, theo dõi những bước tiến của nó. Nhờ vậy, tôi tạo ra được nhiều bức họa biệt lập, biểu hiện của mọi nỗ lực mà tinh thần con người đã cống hiến nhằm thực hiện các đối tượng đã cấu thành chúng...

Chỉ toàn bộ lịch sử của khoa học mới cho phép chúng ta đánh giá một cách chính xác sự tiến hóa của khoa học trong một thời đại hay trong một môi trường cụ thể. Thật vậy, điều thường xảy ra là, hoặc một môn học không còn được theo đuổi nữa trong khi một bộ môn khác lại tiến triển, hoặc nền văn hóa khoa học ...

Cho dù công lao của một Galilei, một Descartes, một Newton, một Darwin, một Pasteur là xứng đáng đến đâu, thực ra họ đều có ít tự do trong những sáng tạo của mình hơn là họ đã tưởng, và như chúng ta thường vẫn còn nghĩ...

Quyển sách này không nhằm giảng dạy những định lý của cơ học. Thay vì một giáo trình, độc giả sẽ tìm thấy ở đây một công trình giải thích và phê phán được thúc đẩy bởi tinh thần chống siêu hình. [...]

Thời còn là sinh viên tại Ecole Normale (Trường Sư phạm)*, tôi đã phải làm một bài giảng về hyđro peoxit, như chúng tôi đều vẫn phải lần lượt làm. Sách giáo khoa – loại «giáo lý» đáng ngưỡng mộ của khoa học thực nghiệm...

Lịch sử tổng quát và luận chứng của khoa học và kỹ thuật bao gồm bốn đối tượng sau: những hiểu biết, những ý kiến, những tranh luận, và những sai lầm của chúng ta...

Thật dễ thấy rằng chỉ có một quan hệ ngoài mặt giữa việc nghiên cứu một khoa học theo phương pháp gọi là lịch sử và sự hiểu biết thực sự lịch sử hiện thực của môn học này...

Claude Bernard (1813-1878) là một nhà khoa học hàng đầu của Pháp. Điều này không ngăn cản ông có một số ý kiến khó lòng được các giới học thuật, trước cũng như sau ông, chấp nhận – như ta sẽ thấy trong trích đoạn dưới đây, và các ý kiến trái ngược được dịch đăng song song.