[...] Từ khi suy ngẫm về các phương thức tiến hành của mình, trí tuệ – như khả năng biểu tượng tổng quát – tự nhận thức bản thân nó là kẻ sáng tạo ra những ý tưởng, thì nó muốn có ý tưởng về mọi vật thể, không chừa một đối tượng nào, ngay cả khi vật thể ấy không liên quan trực tiếp đến hành động thực tiễn2 […] Vì vậy, chúng tôi nói rằng có những thứ mà chỉ duy nhất trí tuệ mới có thể tìm kiếm...

Theo quan điểm của Lô-gic học Port Royal, lô-gic học là một khoa học quy phạm nhằm đưa ra các quy tắc, do đó, thường được xem là trái với Tâm lý học, vốn là một khoa học thực chứng nhằm phát hiện ra các định luật...

Antoine Arnauld và Pierre Nicole đã viết và bổ sung tác phẩm Lô-gic Học Hay Nghệ Thuật Tư Duy (La Logique ou l’Art de pensée) suốt từ 1662 đến 1683. Dưới tên gọi tắt là Lô-gic học Port Royal[3], đây là một quyển sách giáo khoa; nó cho rằng lô-gic học bao gồm những quy tắc nhằm dẫn dắt lý trí ta đạt hiệu quả tốt nhất trong bốn thao tác trí tuệ do thiên nhiên phú bẩm...

Dù nhìn dưới bất kỳ góc cạnh nào, chúng ta đều thấy rằng không có chỗ đứng cho thứ tâm lý học hư ảo này, biến thái cuối cùng của môn thần học[1] xưa mà ngày nay người ta đang nỗ lực hồi sinh một cách vô vọng...

Chúng ta có thể đề xuất đặc trưng tích cực nào để định nghĩa hiện tượng tâm lý? Hoặc giả không có một định nghĩa tích cực nào thích hợp cho tất cả các hiện tượng tâm lý chăng? A[lexander] Bain nghĩ rằng đấy là trường hợp thực tế...

Khả năng xây dựng một khoa toán học có năng lực, vừa suy diễn chặt chẽ, vừa thích nghi chính xác vào kinh nghiệm, đã là vấn đề trung tâm của triết lý khoa học từ lâu. Nhưng ngày nay bận tâm này chắc chắn còn trở nên khiêu khích hơn nữa từ quan điểm của nhận thức luận phát sinh...

à nhà lô-gic học xuất thân từ tâm lý học, Jean Piaget phân biệt Lô-gic học đích thực như một thứ toán lô-gic (logistique) mà vai trò là «hình thức hóa dần dần mọi thao tác của lý trí», với triết lý khoa học (nhận thức)...

Khi thiên tài của Bacon* ra công tóm tắt trong một bảng phân loại bách khoa những tri thức của nhân loại, và chỉ ra các kết hợp chính, ông ta đã sắp xếp chúng dưới ba loại hay hạng mục lớn: lịch sử, thi ca (văn học), và khoa học...

Phân tâm học là một hệ thống [tư duy] mà sự đóng góp vào quan niệm của chúng ta về đời sống tâm lý đã đạt được sự quan trọng tới mức là ảnh hưởng của nó trên dòng tiến hóa của toàn bộ môn tâm lý học, với thời gian, rồi sẽ trở thành rõ rệt đối với bất cứ ai...

Sự định vị bộ máy tâm lý như vậy có lợi thế là biểu thị nó ở dạng sơ đồ, nhưng sơ đồ là một biểu thị tĩnh. Chúng ta không được phép quên rằng bộ máy tâm lý không phải là một tuyến đường hay một căn phòng, mà là một trung tâm từ đó các lực tác động và phản ứng cái này lên cái kia, và các hệ thống được định vị như trên đều xung đột với nhau....

Thực ra, chúng ta phải lưu ý tới việc trao truyền khoa học từ thế hệ này sang thế hệ khác, việc xây dựng tinh thần khoa học, và việc ghi sâu tư tưởng khoa học vào tâm khảm con người. Bằng công thức này, theo phong cách của nhân học triết học đương đại, tôi muốn đặt dấu nhấn trên năng lực và hiệu lực tạo tính người của tư tưởng khoa học...

Khái niệm khoa học thường được kết hợp với niềm tin rằng khoa học chứa đựng chân lý. Ngay cả nếu chúng ta thừa nhận rằng ta không thể đạt đến chân lý hoàn toàn đi nữa, ta cũng không rút ra kết luận rằng những ý kiến ​​sai trật thuộc về khoa học. Ngược lại, ta cho rằng chỉ những ý kiến đối lập với cái sai, nghĩa là đúng một cách nào đó, mới có quyền tồn tại trong ​​khoa học...

Những tiến bộ mà chúng ta sắp theo dõi xác nhận một chân lý ta đã biết, đó là trí tuệ con người không hề tiến lên bằng từng bước đều đặn, bởi những cấp độ ý tưởng, lúc đầu đơn giản, rồi tuần tự phức tạp hơn. Muôn vàn hiện tượng, sinh vật vây quanh ta, muôn hình muôn vẻ, thiên nhiên phong phú, làm thế nào đo đếm và phân loại sự phong phú của nó?...

Lịch sử là sàn diễn của những cá nhân vĩ đại. Nhiệm vụ chủ yếu của tâm lý học là giải thích xem cuộc sống của xã hội đã được phản ánh trong việc giáo dục cá nhân như thế nào, còn nhiệm vụ của sử học là chỉ cho ta thấy những con người ưu việt...